Zikhron Teru‘ah -
Gedenkdag van gejuich (1) Een heel bijzondere
dag!
André H. Roosma 4 sept. 2013
Deze avond begon hij (op de avond van 13 sept. in 2015;
2 okt. 2016; 20 sept. 2017; 9 sept. 2018; 29 sept. 2019; 18 sept. 2020; 6 sept.
2021; 25 sept. 2022):
de Zikhron Teru‘ah, in het Nederlands vaak Bazuinendag genoemd. In Israël
werd met gejuich en het blazen op Shofars (ramshoorns) het begin van een nieuwe tijd aangekondigd: de tijd dat de
oogst binnen was en de najaarsfeesten gevierd werden. Zoals God in Leviticus
23: 24 aan Mosheh (Mozes) aangaf:
Spreek tot de nakomelingen van Israël, en zeg:
In de zevende maand, op de eerste van de maand, zult u een rustdag hebben, een
זִכְרֹון
תְּרוּעָה (zikhron teru‘ah), een heilig
samenkomen.
Hoe vertalen we hier de samenstelling zikhron
teru‘ah ? Het woord
zikhron houdt verband met het werkwoord zakhar - met
vreugde gedenken, waar ik al eens bij
stilgestaan heb. Van daaruit is te begrijpen dat een zikhron
een dag is waarop je met blijdschap iets gedenkt; kortweg: een blijde
gedenkdag. Dat het om één dag gaat blijkt ook uit de paralleltekst in
Numeri 29: 1, die spreekt over een jom teru‘ah (jom = dag). Dan het woord תְּרוּעָה -
teru‘ah. In het originele
schrift1 stond er:
. Letterlijk: het (kruis)teken of de voltooiing van Gods verbond zien en met vreugde aanbidden. Deze aanbidding werd luidkeels gedaan,
vaak begeleid door het blazen op shofars (voor
eredienst geheiligde ramshoorns). Vandaar de oude
Nederlandse naam voor deze dag: bazuinendag, hoewel het op zich meer
gaat over luid gejuich dan over bazuingeschal, zoals de Karaïtische joden
terecht benadrukken.2 Vandaar dat ik in de titel van dit artikel
spreek over een Gedenkdag van gejuich.
In Psalm 89: 15-17 gebruikt de Psalmist het woord teru‘ah zó:
Welzalig het volk dat de jubelroep (teru‘ah)
kent, zij wandelen, JaHUaH, in het licht van Uw aangezicht, in Uw Naam juichen zij de ganse dag, en door Uw gerechtigheid worden zij
verhoogd. Want U bent de luister van hun sterkte, en door Uw welbehagen zult U onze
hoorn verhogen.
Als Israël dat destijds al kon – het (kruis)teken of de
voltooiing van Gods verbond zien en met vreugde aanbidden –,
hoeveel te meer als we nu weten hoe Jeshu‘ah (Jezus) aan het kruis Gods verbond op weergaloze wijze
voor ons voltooide...
Dat centrale gebeuren uit de wereldgeschiedenis – waar zelfs onze
kalender ons aan herinnert – was zeker een aankondiging van een nieuw
begin. Het roept ons op tot ommekeer. Ommekeer van eigen gekozen wegen, naar
een leven in overgave aan en in afhankelijkheid van deze Redder en God!
Voldoende reden voor een feestelijke rustdag en voor blij gejuich, lijkt
me, een dag waarop we ons gezamenlijk apart zetten voor Hem, in
voorbereiding voor en uitziend naar de Grote Verzoendag!
Dit gebeuren culmineert dan over negen dagen in die Grote Verzoendag:
Jom Kippur – de feestdag waarop we Gods verzoening vieren, ons
in Jeshu‘ah aangeboden. Het lijkt
me dat we als christenen nog meer reden dan de joden hebben om deze dag te
vieren!
Hallelu JaH !
Noten
1 |
Meer informatie over het hier bedoelde vroeg-Bijbelse
schrift in: André H. Roosma, ‘De geschreven taal van Abraham, Mozes en David –
Pictografische wortels en basisnoties in de structuur van het vroeg-Bijbelse
schrift’ , Hallelu-JaH! werkdocument, januari
2011. |
2 |
De Karaïeten zijn een stroming binnen het jodendom
die alleen de Tanakh (het Eerste Testament) als door God geïnspireerd zien en
de Talmuds als filosofieën van mensen. Ze staan daarmee op zeer gespannen
voet met het rabbijnse jodendom, dat in de Talmuds ook allerlei Babylonische
afgoderij omarmt (vooral de Babylonische Talmud) en er goddelijk gezag aan
toekent. Dit maakt dat de Karaïeten veel dichter bij de Bijbel en bij het
christendom staan dan de rabbijnse joden. Zie ook de opmerking en verwijzing
onderaan deze noten over de visie van de Karaïeten op deze feestadg. |
Volgens de traditionele uitleg is תְּרוּעָה -
teru‘ah [8643] afgeleid van het werkwoord רוּע - ru‘a [7321] - juichen, roepen,
uitroepen, geluid voortbrengen (van vreugde, in waardering, bij
overwinning, in aanbidding). Om het even dichtbij te halen: wat je
in een voetbalstadion hoort wanneer een van de partijen een doelpunt
scoort is dus een voorbeeld van ru‘a... Bovenstaande omschrijving van ru‘a is overigens geheel in lijn
met de betekenis volgens de oude symbolen:
– Gods verbond zien; want als je de
rijkdom van Gods verbond zag/ziet, dan ga je toch juichen?! De vraag mag
dan ook gesteld worden: Waarom horen we een dergelijk enthousiast
geluid zo weinig meer in onze kerken en gemeenten? Ziet u trouwens de overeenkomst van רוּע - ru‘a met het woord רוּח - ruach [7307] - geest; het woord dat de
Bijbel gebruikt voor bijv. de Geest van God? Dat komt overeen met de
etymologie van ons woord enthousiast, die verwijst naar de God van
binnen. Het is door Gods Geest dat we zo enthousiast over Hem kunnen zijn
(vgl. Mat.16:16-17).
Wat me opvalt is dat in het rabbijns-joodse geloof er
veel is dat afleidt van de kern van deze mooie dag. Het begint al met de naam.
De naam Zikhron Teru‘ah wordt niet
of nauwelijks gebruikt. Een enkele keer wordt gesproken van Jom Teru‘ah, maar meestal spreekt men over Rosh HaShanah - het hoofd of begin van het jaar. Hiervoor heb ik in
de Torah totaal geen basis kunnen vinden. De leer over Rosh
HaShanah komt voornamelijk uit de Mishnah en de Talmud. Het heeft een
Babylonische oorsprong. De term Rosh HaShanah komt zelfs in de hele
Tanakh maar één keer voor, in Ezechiel 40: 1, maar ook
daar niet verbonden met deze feestdag. In de Bijbel begint het jaar in het
voorjaar, met de maand Nissan (Exodus 12: 2). Het Bijbelse jaar
begint met Gods initiatief dat de basis is van de voorjaarsfeesten. De
najaarsfeesten volgen dan later in het jaar uit hetgeen God gegeven
heeft in vervolg op de basis van de voorjaarsfeesten. Het is erg jammer, dat
in het rabbijnse jodendom dit alles zo verduisterd is geraakt...
Voor de Babylonische (!) en grotendeels occulte
achtergrond van Rosh HaShanah, zie ook deze uitleg van de
Karaïtische jood Nehemia Gordon: ‘Yom Teruah –
How the Day of Shouting Became Rosh Hashanah’ (ook op zijn eigen site).
Mooi André. Dit geeft weer een extra
dimensie aan Jom Kippoer. Sjalom, Gerard
André
Bedankt, Gerard, voor je waarderende reactie! JaH zegene jullie rijkelijk!
Zie ook het vervolg op dt artikel: Zikhron Teru‘ah - Gedenkdag
van gejuich (2) – Een feestelijke dag!, 12 sept. 2015.
|