Het Shema‘
– de Israëlische geloofsbelijdenis (1)
André H. Roosma
28 januari 2012
In de geloofsbeleving van Israël – zowel Israël in
Bijbelse tijden, als gelovige joden nu – speelt het שׁמע -
Shema‘ een grote rol.
Die geloofsbelijdenis begint in de Masoretische tekst als volgt
(Deuteronomium 6: 4):
שְׁמַע
יִשְׂרָאֵל
יְהוָה
אֱלֹהֵינוּ
יְהוָה
אֶחָד
Of, in de oudere handschriften:1
שמע
ישראל
אלהינו
אחד
„Shema‘
Jisra’él, JaHUaH ’Eloheinu,
JaHUaH ’echad!”
„Hoor, Israël, JaHUaH onze God,
JaHUaH is één!”
Het belangrijkste woord in deze zinnen laat zich gemakkelijk herkennen.
Het komt er twee keer in voor. Helaas is het ook juist dit woord dat veel
joden er juist uit weglaten of vervangen door iets anders.
Dat woord is niet zomaar een woord. Het is de
glorierijke Naam van God. Hoewel ik elders ook al uitgebreid aandacht
heb besteed aan die heerlijke Naam1, wil ik dat hier toch graag
nogmaals doen.
Waarom noemt God Zijn glorierijke Naam JaHUaH
hier twee keer? Om een antwoord op die vraag te krijgen, kunnen we het beste
eerst kijken wat deze heerlijke Naam van de God van Abraham, Izaak en Jakob
over Hemzelf zegt. Daartoe neem ik u even zo’n 4000 jaar mee terug in
de tijd, naar de tijd van Abraham. De heerlijke Naam werd toen geschreven als
volgt:2
  
Deze heerlijke Naam kunnen we zien als opgebouwd uit:
- het voorvoegsel - jad (arm/hand, geven);
hier: Hij geeft;
- het oude werkwoord -
hawah - leven, er zijn.
De glorierijke Naam JaHUaH betekent dus onder
andere dat Hij Degene is die ons leven geeft. Maar wat voor leven?
Dat oude werkwoord -
hawah is qua samenstelling heel veelzeggend. Het is samengesteld uit
twee menselijke figuren met de armen omhoog en de knieën gebogen: – ze zijn
vol blijde verwondering en in aanbidding naar God toe. Daartussen staat een
tent-pin afgebeeld: . Deze letter staat symbolisch
(over Gods openbaring aan Mozes in Exodus 3:)
„Als in het Hebreeuws iets herhaald wordt, is dat om het gezegde
extra te benadrukken. ‘Ik ben die Ik ben’ betekent dan ook:
‘Ik zal er terdege zijn’. En dat is niet een filosofisch zijn,
maar een reddend aanwezig zijn.”Wim
Rietkerk, in ‘Intimiteit met God’, Groei, juni 2004 |
voor verbondenheid en veiligheid.3
Hawah staat daarmee voor een vol leven in vreugdevolle verbondenheid
met elkaar en verwonderende aanbidding jegens onze Schepper.
En juist dát soort leven is hetgeen wat de God van de
Bijbel ons graag wil schenken!
Dat kunnen we niet zelf maken of creëren zonder Hem. Hij weet dat.
En Hij geeft ook in Zijn heerlijke Naam aan dat Hij graag altijd mét
ons wil zijn.1 Zo wil Hij ons van dag tot dag, van minuut
tot minuut dat volle leven geven!
Dát is de kern van het שׁמע - Shema‘, of liever: Hij is de kern ervan,
wat we er verder ook over mogen zeggen!
Hallelu JaH!
| 1 |
Betreffende de glorierijke Naam van God, zie:
André H. Roosma, ‘Leven, veiligheid en
verbondenheid in blijde aanbidding, uit de hand van God’  ,
Hallelu-JaH! webartikel, januari 2011.
André H. Roosma, ‘De wonderbare en liefelijke Naam van de God
Die er was, Die er is, en Die er zijn zal’ , uitgebreide
Accede!/Hallelu-JaH!
studie (ca. 90 p.), juli 2009.
In oude handschriften uit de laatste eeuwen voor Christus
(zoals gevonden in Qumran) wordt de glorierijke Naam van God weergegeven in het oude
Paleo-Hebreeuws. Dit is het schrift dat zich in de laatste eeuwen van
het tweede millennium voor Christus geleidelijk aan ontwikkelde uit het
oorspronkelijke, pictografische schrift dat we oud (West-)Semitisch noemen.
Het Paleo-Hebreeuwse schrift werd pas in de vijfde eeuw voor Christus door
de joden vervangen door het Hebreeuwse vierkantschrift, dat feitelijk van
Aramese (Babylonische) oorsprong was. |
| 2 |
Meer informatie over het hier bedoelde vroeg-Bijbelse
schrift in: André H. Roosma, ‘De geschreven taal van Abraham, Mozes en David –
Pictografische wortels en basisnoties in de structuur van het vroeg-Bijbelse
schrift’ , Hallelu-JaH! werkdocument over
het oude Semitische en Paleo-Hebreeuwse schrift, januari 2011. |
| 3 |
In de ontwikkelingspsychologie heeft men geobserveerd
dat mensen van alle leeftijden het beste tot hun recht komen in wat genoemd
wordt ‘veilige’ of ‘zekere gehechtheid’ aan anderen.
Ik zie dat dat ook precies het doel van de God van de Bijbel met ons is. |
Het vorige artikel was: ‘Een korte noot’.
Het volgende artikel is:
‘Het Shema‘ – de
Israëlische geloofsbelijdenis (2)’.
|
