Zakhar beShem JaHUaH
– de Naam van JaHUaH gedenken/roemen, uit Psalm 20

André H. Roosma
6 maart 2012

David schrijft Psalm 20 waarschijnlijk in de tijd dat hij net zijn eerstgeboren zoon bij Batsheba‘ verloren heeft en zijn legeroverste hem oproept, nu snel te komen om een vijandige stad in te nemen (2 Samuel 12: 26 e.v.).¹ Hij roept dan het volk op, met hem te offeren en Gods aangezicht te zoeken en God JaHUaH te vragen ook dit keer weer de overwinning te geven:

Psalm 20

De verzen 2 tot en met 4 vormen de inleiding en geven aan waar de Psalm over gaat: het is een gebed om overwinning. Deze verzen beginnen gelijk al met de glorierijke Naam van God: JaHUaH. Waarom wordt bij de hoop op een antwoord juist deze grote EigenNaam van God gebruikt? Dat heeft te maken met de betekenis van die heerlij­ke Naam!² De glorierijke Naam JaHUaH herinnert de mensen eraan dat God gezegd heeft dat Hij nabij wil zijn; mét hen. Die magnifieke Naam herinnert hen er ook aan, dat Hij Degene is Die leven geeft – vol leven in vreugdevolle verwondering en aanbid­ding jegens onze Schepper en in verbondenheid met Hem en elkaar. Die magnifieke Naam is ook verbonden met Zijn bescherming. Opvallend is het He­breeuw­se woord dat hier gebruikt is, vertaald als: ‘make u onaantastbaar’. Dat is יְשַׂגֶּבְךָ - jesaggebhkha, van de stam שָׂגַב - ságabh. In het oude schrift:³ . Dit geeft aan, dat God de voet (bodem­plaat / fundament) van het huis (van David, hier) op een palmboom (symbool van de boom des levens) plaatst, oftewel: dat een palmboom zijn huis draagt. Zoals we in de serie artikelen over de palmboom gezien hebben,⁴ is dat symbolisch de plaats waar God Zelf verblijft, en sowieso een zeer stabiele en onaantastbare plek, met zeer rijke voeding.

Ook het ‘Hij ondersteune u’ uit vers 3 bevat een verwijzing naar de palmboom. De stam van deze werkwoordsvorm is: סָעַד - cá‘ad - . De palmboom is hier een uitermate stevige pilaar die als solide deurpost fungeert en de deur draagt (letterlijk ‘toeziet op de deur’ en stabiel blijft bij alle beweging van de deur).

Dan staat er een rust: סֶלָה - Celáh - . Dit is niet een gewone rust, maar een tijd waarin de palmboom de Leider/Herder aanbidt; een tijd, dus, om stil te staan bij Gods aanwezigheid. De oude Dächsel Bijbel¹ gaf al aan dat dit het moment in de Psalm is waarop het offer gebracht wordt.

Vanaf dit moment – wanneer het offer is gebracht als symbool van de verzoening met God – is de toon van de Psalm in de verzen 5 tot en met 7 nóg hoop- en verwachtingsvoller.
Dit bereikt dan een hoogtepunt in vers 8: „Dezen beroemen zich op wagens en genen op paarden, maar wij roemen in de Naam van JaHUaH, onze God.”
Het werkwoord dat gebruikt is voor ‘zich beroemen op’ en ‘roemen in’ is זָכַר, oud: - zákhar. Ik interpreteer de symbolen als volgt: - kostbaar achten; - de machtige, zegenende hand; [van] de Ander / God.
Als we de macht en zegen van God kostbaar achten, dan kijken we er regelmatig opnieuw naar en verwonderen we ons er steeds weer over. En we spreken erover met anderen – want waar het hart vol van is, daar loopt de mond van over (Lukas 6: 45). Dát is het karakter van zákhar - gedenken, vieren, (met trots) noemen, roemen (in), proclameren.

David past dit woord hier toe op de kostbare Naam van God: JaHUaH. Waarom wil hij juist deze glorierijke Naam van God gedenken en roemen? Opnieuw: de glorierijke Naam JaHUaH herinnert de mensen eraan dat God hen nabij wil zijn; mét hen. En dat Hij Degene is Die leven geeft – vol leven in vreugdevolle verwondering en aanbid­ding jegens onze Schepper en in verbondenheid met Hem en elkaar.
Zakhar beShem JaHUaH – de Naam van JaHUaH gedenken/roemen is daarom heel belangrijk in het dagelijks leven van de gelovige. Stilstaan bij Gods karakter, Zijn nabijheid, Zijn liefde en Zijn macht, en wat we daar in het verleden van gemerkt hebben, geeft ons hoop en zekerheid voor vandaag en voor de toekomst. Als Hij ons in liefde nabij is, en ons in het verleden steeds uit ellende gered heeft of ons er door heen geholpen, wie of wat zal ons dan kwaad doen? (vergelijk Romeinen 8)
Dit is een uitermate belangrijke les vanuit het Eerste Testament.

Het is ook een les die door neurologisch onderzoek bevestigd wordt. Het is niet ons betere denken als Christen dat ons leven ten diepste verandert. Ons denken beïn­vloedt slechts een klein deel van ons handelen.⁵ Veel meer zijn het onze ervaringen die ons leven bepalen.
Door nu de ervaringen die we hebben met Gods liefdevolle nabijheid en macht steeds weer te gedenken, zorgen we ervoor dat vooral dié ervaringen ons leven gaan bepalen.

Dit is de beste weg naar een praktisch gezond leven met God, onder Zijn zegen en bescherming.
Vandaar dat David op dit vers laat volgen: „Zij (die zich beroemen op wagens en op paarden) zinken neer en vallen, maar wij richten ons op en houden stand.” Vertrouwen op eigen macht en/of op de kracht van hulpmiddelen kan niet op tegen de macht van JaHUaH de God Die mét ons is (vergelijk Jasha-Jahu (Jesaja) 31: 1). Daarom is ook in het laatste vers alle hoop alleen op Hem gevestigd. (Uit het verband van 2 Samuël en uit de volgende Psalm (21) zien we dat dit niet tevergeefs was. God verhoorde hun gebeden inderdaad!)

Psalm 119 bevestigt dit principe:

Des nachts gedenk ik Uw Naam, JaHUaH, en laat ik me door Uw Torah (getuigenissen) verfrissen.

Psalm 119: 55

En ook de profeet Jesha‘-Jahu (Jesaja) zegt:

Ik zal de goedertierenheden van JaHUaH gedenken/vermelden, de veel­voudige lof van JaHUaH, naar alles, wat JaHUaH ons heeft bewezen, en de grote goedheid aan het huis van Israël, die Hij hun bewezen heeft, naar Zijn barmhartigheden, en naar de veelheid van Zijn goedertierenheden.

Jesha‘-Jahu 63: 7

Zelfs de profeet Jona – op de vlucht voor God en Zijn opdracht – kende dit principe. Toen hij in zee gegooid was en dreigde te verdrinken, wist hij wat hem te doen stond:

Toen mijn ziel in mij overstelpt was, dacht ik aan JaHUaH, en mijn gebed kwam tot U, in de tempel van Uw heiligheid.

Jona 2: 7

Hallelu JaH !

Noten

1	K. Aug. Dächsel, Bijbel, of: De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting), met in den tekst inge­lasch­te verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Ned. bewerking: H. van Griethuijsen Antzn.; naar het Hoogduitsch), Deel 3: Kronijken – Hooglied, J.H. Bos, Kampen, 1897; ISBN 978 90 3310064 2 (?). Bij het begin van deze Psalm merkt Dächsel op: „David, op het punt in de strijd te trekken ter belegering der Ammonietische koningstad Rabba (2 Sam. 12: 26 vv. Vgl. 2 Sam. 12: 31 Aanm.) brengt vooraf offerande aan den Heere in de tent op Zion, gelijk dit vóór het begin van een veld­tocht gebruikelijk was. (1 Sam. 13: 9). Wat hij bij deze gelegenheid afsmeekt, namelijk Gods genadigen bijstand tot een gelukkig einde der onderneming, dat moet ook de ge­meen­te, die bij de godsdienstige plechtigheid verzameld is, hem helpen afbidden; daarom legt hij haar dit lied in den mond, dat door de Levietische zan­gers moet worden uitge­voerd; hij sluit zich daarom met haar tot één lichaam teza­men, waarvan hij het hoofd is.”
2	Betreffende de glorierijke Naam van God, zie: André H. Roosma, ‘Leven, veiligheid en verbondenheid in blijde aanbidding, uit de hand van God’, Hallelu-JaH! webartikel, januari 2011. André H. Roosma, ‘De wonderbare en liefelijke Naam van de God Die er was, Die er is, en Die er zijn zal’ , uitgebreide Accede!/Hallelu-JaH! studie (ca. 90 p.), juli 2009.
3	Meer informatie over het hier bedoelde vroeg-Bijbelse schrift in: André H. Roosma, ‘De geschreven taal van Abraham, Mozes en David – Pictografische wortels en basisnoties in de structuur van het vroeg-Bijbelse schrift’ , Hallelu-JaH! werkdocument over het oude Semitische en Paleo-Hebreeuwse schrift, januari 2011.
4	Zie De palmboom in de Bijbel - Deel 1, Deel 2, Deel 3, Deel 4 en De grote gouden Menorah.
5	Zie: Antonio R. Damasio, De vergissing van Descartes – gevoel, verstand en het menselijk brein, Wereldbibliotheek, 1998, ISBN: 90 284 1829 6 (vertaling uit 1995, door Liesbeth Teixeira de Mattos, van: Descartes’ error – emotion, reason and the human brain, Putnam / AVON Books, New York, 1994).

Dit artikel is parallel geschreven met een preek over hetzelfde onderwerp, gegeven op 3 maart 2012 - shabbat zakhor - in de Tesjoeva-gemeente Emmeloord.

Reacties

Vorige artikel: ‘De Torah (3) Om te zoenen!’.

Volgende artikel: ‘De Torah (4) Jezus / Jeshu‘ah en de Torah’.

home

,  nieuws index

,  artikelen index